Gentiana doet me altijd denken aan de Ceratostigma plumbaginoides (Loodkruid). Niet dat ze op elkaar lijken maar ik ben in dezelfde periode met deze planten in aanraking gekomen. In deze periode van mijn opleiding had ik een bovengemiddelde interesse in plantenkennis en experimenteerde er flink op los in de tuin van mijn ouderlijk huis. Iets wat ik nu nog steeds doe maar dan in mijn eigen tuin. Zowel de Ceratostigma als de Gentiaan zijn vaste planten die je eigenlijk alleen tegenkomt in tuinen van echte liefhebbers. Niet dat andere deze planten niet mooi vinden maar meer omdat ze als “moeilijke planten”? beschouwd worden en dus niet zo interessant zijn voor de handel. Toch zijn er voldoende soorten die probleemloos in de Nederlandse en Vlaamse tuinen gehouden kunnen worden. Een niet onbelangrijke voorwaarde is dat je na het aanplanten van een Gentiaan de grond met rust moet laten.
Blauwer dan blauw
De meeste Gentiana soorten zijn zo intens blauw dat ik niets kan bedenken wat meer blauw is dan de bloem van de Gentiaan. Toch zijn niet alle soorten blauw er bestaan ook witte, gele en roze variëteiten.
Standplaats
Voor een uitbundige bloei en lange levensduur van de Gentiana is de standplaats van groot belang. Plant deze schitterende planten op een plaats in de zon of halfschaduw op een goed doorlatende bodem. Dit laatste is zeker in het najaar van groot belang daar de Gentiana niet van natte voeten houd. Omdat je de bodem na het planten met rust moet laten is het daarom raadzaam fijn puin door de grond te mengen zodat de grond jaren later nog steeds goed doorlatend is.
Enkele Gentiana soorten
Gentiana acaulis (stengelloze Gentiaan): De stengelloze Gentiaan is een kleine (10cm)meerjarige wintergroene plant die met blauwe bloemen bloeit vanaf mei tot en met half september. Houd van de volle zon tot halfschaduw op een iets zuurdere grond. De blauwe trompetvormige bloemen zijn in het hart olijfgroen.
Gentiana andrewsii (Flessegentiaan): Goede snijbloem! Hoogte zal ongeveer 50cm zijn. De plant groeit in stevige pollen. De blauwe bloemen bloeien van juli tot en met augustus.
Gentiane angulosa (Voorjaarsgentiaan): Deze redelijk te verkrijgen Gentiaan heeft en opvallend mooie blauwe bloemkleur. De bloemen bloeien vanaf april tot en met mei.
Gentiana asclepiadea(Zwaluwkruidgentiaan): Deze Gentiaan kan wel een hoogte bereiken van maar liefst 55 à 65 cm. De bloemen die vanaf begin augustus tot en met september bloeien neigen iets meer naar paars en bloeien over de gehele stengel. Deze Gentiaan prefereerd een plaats in de halfschaduw.
Gentiana clusii ‘Amethyst’ (Gentiaan): Zeer sterke stengelloze Gentiaan met witte bloemen die vanaf april tot en met mei bloeien. Geef deze plant een plaats in de zon tot halfschaduw.
Gentiana cruciata (Kruisbladgentiaan): De kruisbladgentiaan is nog een van de weinige soorten die nog van nature in Nederland voorkomt. De Kruisbladgentiaan is zo zeldzaam dat deze is opgenomen op de rode lijst. Dit houd in dat de plant wettelijk beschermd is. De kruisbladgentiaan is soms te koop voor in onze tuinen al dien je dan wel echt op zoek te gaan. De soort bloeit met blauwe bloemen in de bladoksels vanaf juni tot en met juli en zal ongeveer 35 à 40 cm hoog worden. Met een beetje geluk zaait de Kruisbladige Gentiaan zichzelf uit. Als je echt succes wilt behalen plant je deze soort op een vochtige maar goed doorlatende kalkhoudende zandgrond.
Gentiana lutea (Gele Gentiaan): Gentiana lutea is een grasachtige Geelbloeiende vrij grote Gentiaan. De plant bloeit vanaf juni tot en met juli met opvallend vijvdelige bloemen. Het elliptische blad groeit aan de c.a. 40 cm hoog wordende stengels. Het is een geneeskrachtige plant wat ze in de middeleeuwen al wisten. Toen al werd de Gentiana lutea gebruikt als tegengif voor diverse soorten van vergiftiging.
Gentiana pneumonanthe septemfida (Klokjesgentiaan): Voor de beginnende Gentiaan liefhebber is deze makkelijke soort geschikt. De bloemen die vanaf juni tot en met juli bloeien zijn helderblauw met donkere strepen. Geef de Gentiaan een plaats in een rotstuin. Hoogte ongeveer 25cm.
Gentiana Sino-ornata (Herfstgentiaan): Heel bekende klein blijvende Gentiaan die uitermate geschikt is voor in de rotstuin. De plant zal niet veel hoger worden dan 10cm. De blauwe bloemen bloeien vanaf augustus tot en met oktober wat de naam herfstgentiaan verklaard.
Combineren met
- Erodium
- Geranium
- Silene