Author: tuinportaal

De Calycanthus is een vrij onbekende middelgrote heester. De Nederlandse naam is Specerijstruik of Meloenboompje wat de plant te danken heeft aan de sterke meloengeur die de Calycanthus verspreidt. Als je van de geur van een meloen houdt kan het zeer aangenaam zijn maar ik kan me goed voorstellen dat niet iedereen deze geur kan waarderen. Zeker niet als je je bedenkt dat deze meloengeur op een zwoele zomeravond lang in de tuin kan blijven hangen. De Calycanthus fertilis is een soort die bloeit met felrode bloemen. De Calycanthus floridus bloeit uitbundiger maar de bloemen zijn dan meer bruinrood van kleur. Als de mooie bloemen uitgebloeid zijn vormen er zich vruchtenbottels die sterk op rozenbottels lijken.

Snoei
Snoei de Calycanthus slechts als het niet anders kan. Indien je toch gaat snoeien pas dan verjongingssnoei a>toe.

Mooie combinaties met Calycanthus zijn
Hemerocallis
Knautia
Heuchera

Populaire soorten
Calycanthus floridus
Calycanthus floridus ‘Purpureus’
Calycanthus fertilis

Aandachtspunt
Er zijn nog twee soorten Calycanthus namelijk de occidentalis (Californische specerijstruik) en de chinensis maar deze soorten zijn helaas niet winterhard.

Vermeerderen
De Calycanthus laat zich uitstekend vermeerderen door o.a. afleggen.

Deze zwaar ondergewaardeerde naaktbloeiende heester kom je helaas niet vaak tegen in de particuliere tuinen. Wel zie je ze vaak in de gemeente plantsoenen zoals op de door mij genomen foto in Laren (NH). De Chaenomeles japonica is een naaktbloeier wat inhoud dat hij vroeg in het voorjaar nog voordat de heester in blad staat bloeit. De schitterende vaak rode bloemen komen hierdoor prachtig uit. Na de bloei zal de Chaenomeles sierappels dragen vaak geel of geelbruin van kleur. De sierappels van de Chaenomeles verspreiden een heerlijke geur en je kan er heerlijke jam van maken. Er bestaan ook Chaenomeles variëteiten met witte bloemen, bijvoorbeeld de Chaenomeles speciosa ‘Nivalis’. De Chaenomeles is bijzonder sterk en bezit takdoorns die lelijk kunnen prikken.

Snoei
Eigenlijk verdraagt de Chaenomeles alle soorten snoei. In gemeente perken wordt deze heester vaak zonder problemen zeer rigoureus terug genomen om het zicht van het verkeer niet te belemmeren. In de particuliere tuin zou je kunnen volstaan met verjongingssnoei. Vaak zal dat bij deze trage groeier niet nodig zijn. Ook is het goed mogelijk de Chaenomeles als bol, piramide of blok te snoeien.

Vermeerderen
De Chaenomeles laat zich makkelijk vermeerderen middels afleggen.

Populaire soorten
Chaenomeles superba ‘Crimson and Gold’
Chaenomeles x superba ‘Jet Trail’
Chaenomeles x superba ‘Nicoline’
Chaenomeles superba ‘Pink Lady’

Combineren met
Vinca
Philadelphus
Buglossoides

De Abelia die in Nederland en België niet erg vaak voorkomt wordt in Engeland Glossy Abelia genoemd. De Naam Glossy Abelia heeft deze laagblijvende sierheester zeker te danken aan het glimmende blad. Geef de Abelia een plaats in de zon tot halfschaduw en je zal vanaf juli tot en met september beloond worden met witte trechtervormige bloemen met een roze gloed. De bloemen van de Abelia zijn niet alleen erg mooi en bloeien in een mooie tijd van het jaar ze ruiken ook nog eens erg lekker. Dit is ongetwijfeld de reden dat de plant vaak in bloembakken op het terras aangeplant worden. Voor wie eens wat anders wil plant de Abelia aan als haag. Het is weer eens wat anders dan buxus!

Meest verkochte soorten

Abelia grandiflora: Half wintergroene breed uitgroeiende sierheester. Bij erg lage temperaturen zal het blad verkleuren naar een donkere koperkleur. De jonge twijgen zijn roodbruin met een lichte donslaag.

Abelia grandiflora ‘Francis Mason’: Abelia met zeer lichtgroen blad tot geel voor een beschutte standplaats. De maximale hoogte is ongeveer 100cm. Van juli tot en met september bloeit deze mooie soort met lichtroze bloemen.
 
Abelia grandiflora ‘Gold spot’: Abelia met zeer lichtgroen blad tot geel voor een beschutte standplaats. De maximale hoogte is ongeveer 100cm. Van juli tot en met september bloeit deze mooie soort met lichtroze bloemen.

Abelia grandiflora ‘Hopleys’: Bontbladige zomerbloeiende sierheester van ongeveer 150 cm hoog. Vraagt om een goed beschutte standplaats. Bloeit met bleekroze bloemen vanaf juli tot en met september.

Abelia ‘Conti’: Wintergroene bontbladige soort die ongeveer 125 cm hoog wordt en vanaf juli tot en met augustus bloeit met bleekroze klokvormige bloemen.

Abelia ‘Compacta’: Ideaal voor op de voorgrond in de border en kleine tuin. Deze Abelia heeft een opgaande groeiwijze en wordt niet hoger dan 90 cm. Helderwitte bloemen die vanaf juli tot en met augustus bloeien.

Abelia ‘Edward Goucher’: Bij zachte winters wintergroen anders half wintergroene breed uitgroeiende struik van ongeveer 100 cm hoog. Het blad is glimmend en eivormig met een lengte van ongeveer 4cm. Het jonge blad en herfstkleur is bronskleurig. Bloeit met vrij roze bloemen aan korte stelen tot ver in de herfst.

Abelia spathulata: Kan in het gunstigste geval wel 175 cm hoog worden. Bladverliezende heester met heldergroen getand blad. De crème witte bloemen staan in trosjes en bloeien vanaf mei tot en met juni.

Abelia chinensis: Nederlandse naam is Chinese Abelia. Vraagt om een goed beschutte standplaats. Deze sierheester kan wel 150 cm hoog worden en bloeit met helderwitte bloemen vanaf augustus tot en met oktober.

Abelia engleriana: Breed uitgroeiende Abelia van 150cm hoog. Bloeit met crème witte bloemen vanaf juni tot en met augustus. Goed beschutte plaats geven deze Abelia is matig winterhard.
 
Abelia floribunda: Matig winterharde felroze bloeiende Abelia vanaf juni tot en met augustus. In Nederland bereikt deze breed uitgroeiende Abelia een hoogte van ongeveer 125 tot 150cm.

Snoei
Abelia snoei je in het voorjaar (maart) als er weer groei zichtbaar is. De verdroogde of iets ingevroren takuiteinden kan je dan wegknippen. Verdere snoei is niet nodig al is het verstandig om ieder jaar verjongingsnoei toe te passen. Je knipt dan, afhankelijk van de grote van de struik, één tot vijf takken tot aan de basis weg.Houd er rekening mee dat Abelia op meerjarig hout bloeit.

Vermeerderen
Abelia kan je vermeerderen door te stekken maar makkelijker is het om de plant te vermeerderen middels afleggen.

Combineren met: 
Euonimus fortunei (Kardinaalshoed)
Geranium
Aster (Herfstaster)

Berberis met als Nederlandse naam Zuurbes bestaat uit een groot aantal soorten met grote verschillen. Ze zijn er met groen of rood blad, met rode of blauwe bessen, wintergroen of bladverliezend. Kortom ik heb onder aan deze pagina de meest bekende soorten voor u op een rij gezet. Wat je wel van alle Berberissen kan stellen is dat ze uitgerust zijn met lelijk prikkende doornen. Weliswaar de één meer als de ander maar het is een overeenkomst. De doornen van de Berberis prikken zo erg dat de sierheester regelmatig aangeplant wordt om ongenode gasten te weren. Wees dus gewaarschuwd als je de Berberis snoeit! Gooi de afgeknipte takken van de Berberis niet op de composthoop. De takken, en dus ook de doornen, verteren maar erg moeilijk. Berberis is een zeer makkelijke heester die vrijwel op iedere grondsoort zal gedijen. Ook de standplaats is voor de Berberis van ondergeschikt belang. Zo groeit de Berberis net zo makkelijk in de zon als in de schaduw.

Snoei
Berberis die als haag aangeplant is moet 2 keer per jaar gesnoeid worden na de groei in juni en september door middel van knippen. Voor Berberis die aangeplant is als solitair kan je in de wintermaanden verjongingsnoei toepassen en schurende of doorgeschoten takken wegsnoeien.

Vermeerderen
Berberis laat zich prima vermeerderen middels stekken of afleggen.

Roodbladige Berberis combineren met
Stachys (Ezelsoren)
Festuca glauca
Lavandula (Lavendel)

Groenbladige Berberis combineren met
Geum
Paeonia

Groenblijvende Berberis
Berberis frikartii ‘Amstelveen’: Middelgrote (100cm) wintergroene zuurbes met donkergroen blad. Deze compacte plant is uitstekend geschikt voor groepsbeplanting. Plant 3 stuks per M². De gele bloemen bloeien in mei. Zeer winterharde Zuurbes.
 
Berberis frikartii ‘Telstar’: Middelgrote (120cm) wintergroene zuurbes met donkergroen smal blad. Deze compacte plant is uitstekend geschikt voor groepsbeplanting. Plant 3 stuks per M². De gele bloemen bloeien in mei. Zeer winterharde Zuurbes.

Berberis hybrido-gagnepainii ‘Chenaultii’: Wintergroene 150 cm hoog wordende zuurbes met dofgroen blad. Breed uitgroeiend en zeer geschikt voor groepsbeplanting. Plant 3 stuks per M².

Berberis julianae: Grote zuurbes voor solitaire aanplant. De hoogte is ongeveer 200cm en het blad is groot en glimmend. Ook de doornen zijn erg lang en kunnen lelijk prikken. Deze berberis bloeit rijkelijk met gele bloemen in mei waarna zich blauwe bessen vormen. Wintergroen

Berberis linearifolia ‘Orange King’: één van de weinigen die licht vorstgevoelig is. Deze 125 cm hoog wordende Zuurbes bloeit met oranje bloemen en heeft smal blad. Wintergroen

Berberis lologensis ‘Apricot Queen’: Erg mooie 125cm hoog wordende wintergroene Zuurbes die vanaf mei tot en met juni bloeit met oranjegele bloemen. Het blad is donkergroen en glimmend waardoor de bloemen nog mooeir uitkomen. Deze sierheester wordt ongeveer 70 cm breed en behoeft niet gesnoeid te worden.

Berberis verruculosa: Breed groeiende wintergroene Zuurbes die tot 100 cm hoog wordt. Gele bloemen in mei en later purperrode bessen. Geschikt voor vakbeplanting en eventueel laag heggetje.

Bladverliezende Berberis
Berberis koreana: 150 cm hoog wordende Zuurbes met een schitterende rode herfstkleur. De sierheester is als solitair aan te planten en heeft opvallend groot blad voor een Berberis. De bloemkleur is geel en de struik draagt blauwe bessen.

Geschikt voor Hagen
Berberis buxifolia ‘Nana’: Deze kleine wintergroene zuurbes wordt niet veel hoger dan 50 cm en is de uitstekende vervanger voor wie is uitgekeken op buxus haagjes of bollen. De bloei is net als zijn hoogte weinig spectaculair te noemen. Het blad is groen met een wat blauwige gloed waar de gele bloemen in het voorjaar mooi bij afsteken. De bessen zijn rood van kleur. Ideale plant voor wie weinig onderhoud wil daar de plant niet gesnoeid behoeft te worden.

Berberis candidula: Zeer winterharde 50cm hoog wordende zuurbes. Bloeit vanaf april tot en met mei met gele bloemen en heeft glimmend groen blad.
Berberis media ‘Red Jewel’: Spectaculaire bladkleur in het voorjaar. Deze zuurbes loopt met bruinrood blad uit wat later groen kleurt. De Zuurbes heeft maar weinig doornen. De hoogte is ongeveer 100 cm. half wintergroen.

Berberis thunbergii: Bekende Japanse zuurbes met een maximale hoogte van ongeveer 150 cm. Deze bladverliezende heester bloeit in mei met lichtgele bloemen en heeft frisgroen blad wat in de herfst schitterend verkleurd. Voor aanplant als haag plant je 4 tot 5 stuks per M¹.

Berberis thunbergii ‘Atropurpurea’: Zeer veel aangeplante Japanse zuurbes met bruinrood blad. De maximale hoogte bedraagt ongeveer 150cm. De lichtgele bloemen steken mooi af tegen het blad. Voor aanplant als haag plant je 4 tot 5 stuks per M¹.

Berberis thunbergii ‘Atropurpurea Nana’: Heel apart om als klein bossig heggetje aan te planten. Vraagt weinig onderhoud. Heeft bruinrood blad en bloeit met lichtgele bloemen in mei. Deze Japanse zuurbes wordt niet veel hoger dan 40 cm.

Berberis vulgaris: Bladverliezende ‘gewone Berberis’ met een hoogte van 200cm. Het blad is dof groen van kleur en heeft een mooie herfstkleur. De sierheester bloeit met gele bloemen in trosjes en draagt een rode bes.

De van oorsprong uit Chili en Argentinië afkomstige Azara microphylla is een zeer onbekende winterbloeiende sierheester in Nederland en België. Azara microphylla behoud in de winter zijn kleine glimmende ovale blad wat voorzien is van een paar kleine tanden. Nagenoeg ieder blad gaat gepaard met een kleiner ronder blad wat je niet vaak ziet. In de bladoksels zullen in de winter kleine gele bloemen bloeien die een heerlijke vanille geur verspreiden. De vanille geur, die door andere als chocolade geur wordt omschreven, is vanaf een afstand van ongeveer 10 meter van de heester te ruiken. De vruchten zijn bruin van kleur en eetbaar maar volgens vele niet erg lekker. In ons land zal de Azara microphylla slechts een hoogte bereiken van 400cm wat een kwart is van de hoogte waar de plant inheems is. Azara microphylla staat liefst in de schaduw op een lichtzure goed gedraineerde grond.

Azara microphylla is wel wat vorstgevoelig. Zeker de sierheester de eerste drie jaar beschermen bij temperaturen lager dan -10°C. Als de plant wat ouder is dan kan deze temperaturen verdragen tot -15°C.

Snoeien
Azara microphylla is in ons land een langzame groeier waar je rekening mee moet houden tijdens de snoei. Snoeien doe je het liefst na de bloei in april door een voorzichtige verjongingssnoei toe te passen.

Vermeerderen
Azara microphylla laat zich vermeerderen middels afleggen. Leg de plant zo vroeg mogelijk in het jaar, maar na de vorst af. Op deze manier heeft de plant voldoende wortels gezet voor de volgende winter. Vermeerderen is trouwens soms sneller dan een kweker de in Nederland zeldzame plant kan leveren.

Combineren met
Camelia
Corylopsis (Schijnhazelaar)
Daphne
Eleagnus (Olijfwilg)
Fatsia
Primula (Sleutelbloem)
Pulmonaria (Longkruid)

De Nederlandse naam van de Buddleja davidii is niet voor niets Vlinderstruik. De bloemen van deze snel groeiende sierstruik trekken vlinders aan vanuit de wijde omgeving. De meest voorkomende Buddleja soorten bloeien met langwerpige witte, roze of paarse bloemen. Als uitzondering zijn er ook geelbloeiende varianten zoals de Buddleja pikei ‘Hever Castle’ en de Buddleja madagascariensis. Hoewel de Buddleja voornamelijk aangeplant wordt voor de bloemen is ook het blad van de vlinderstruik apart. De bladeren van deze plant zijn langwerpig en grijs van kleur.

Oude naamgeving
Het lijkt wel alsof niemand het er over eens kan worden wat nu de Latijnse benaming moet zijn voor de Vlinderstruik. Tijdens mijn opleiding heb ik in het begin de Vlinderstruik moeten leren als Buddleija. Nog voor het afronden van deze opleiding van vier jaar is deze naam drie maal veranderd in respectievelijk Buddleja en Buddleija. Op dit moment (oktober 2007) is de officiële Latijnse benaming Buddleja.

Vlinderstruik snoeien
Indien je de Buddleja laat groeien zal deze in een zeer kort tijdsbestek een imposante heester worden. Nadeel is dat de vlinderstruik steeds minder zal gaan bloeien en dat de bloemen die nog willen bloeien steeds hoger aan de struik komen te hangen. Ieder jaar sterk terugsnoeien van de Buddleja is dan ook noodzakelijk om een rijke bloei te verkrijgen. Het snoeien van de vlinderstruik is niets meer dan allereerst de zwakke of beschadigde takken te verwijderen en vervolgens de gehele struik in te nemen tot ongeveer 25 tot 45 cm boven de grond. Deze rigoureuze snoeibeurt kan je het beste medio maart uitvoeren daar er dan geen strenge vorst meer te verwachten is. Bekijk de film Vlinderstruik snoeien.

Vermeerderen
Buddleja laat zich goed vermeerderen middels afleggen of winterstek.

Let goed op!
De hierboven omschreven snoeiwijze is enkel voor de Buddleja davidii soorten van toepassing. De Buddleja alternifolia soorten bloeien op tweejarig hout en dienen direct na de bloei teruggesnoeid te worden. Je snoeit dan enkel de takken met uitgebloeide bloemen weg.

Combineren met
Mahonia (Mahoniestruik)
Viburnum (Sneeuwbal)
Eupatorium (Koninginnekruid)

Hoewel bijna iedereen de Acer palmatum en Acer shirasawanum Japanse esdoorn noemt is de Acer japonicum ‘Aconitifolium’ de enige echte Japanse esdoorn. Het is een zeer langzame groeier die maximaal tussen de 5 en 15 cm per jaar groeit wat direct het prijskaartje verklaard. Zeker als je een wat groter exemplaar van de Acer japonicum ‘Aconitifolium’ wilt aanschaffen moet je diep in de buidel tasten. Maar als je het er voor over hebt dan zal deze bijzonder mooie Acer je zeker niet teleurstellen. Het heldergroene blad van de Acer japonicum ‘Aconitifolium’ is diep ingesneden en groeien aan de wat warrige takken die als het blad bij de eerste vorst gevallen zijn de hele winter een lust voor het oog zijn. De Acer japonicum ‘Aconitifolium’ komt het mooist tot zijn recht als je hem als solitair plant of als randbeplanting om de vijver maar pas wel op met te felle zon wat het mooie blad kan laten verbranden. De herfstkleur is werkelijk spectaculair te noemen. Het heldergroene blad kleurt dan naar dieprood. Plant de Acer japonicum ‘Aconitifolium’ vooral op kleigronden in voldoende humusrijke grond en pas op met kalk! 

Snoei
Het snoeien van de Acer japonicum ‘Aconitifolium’ is wat mij betreft een doodzonde! Je mag slechts de eventueel iets ingevroren takken terugknippen.

Combineren met
Vinca minor 
Pachysandra terminalis (Pachysandra)
Waldsteinia (Goudaardbei)

De Abeliophyllum distichum die in het Nederlands witte forsythia of sneeuwforsythia wordt genoemd is een zeer onbekende bladverliezende heester die wat mij betreft wel wat bekendheid verdiend. De Abeliophyllum distichum komt van nature voor in Korea en behoort tot de belangrijke groep van de Oleaceae. De twijgen lopen zwartpurper uit en zullen later lichter van kleur worden. Het blad is donker en glimmend zoals het blad van de Abelia wat direct de naam Abeliophyllum verraadt daar dit ‘Abelia-bladig’ betekent. Vanaf half maart bloeit de Abeliophyllum distichum, met op forsythia lijkende, wit/roze bloemen. De bloei loopt gewoonlijk tot eind april door. Naast de Abeliophyllum distichum is er de Abeliophyllum distichum ‘Roseum’ die roze bloemen heeft.

Snoei
Abeliophyllum distichum is een plant die je niet hoeft te snoeien. Eventueel kan je lang uitgroeiende twijgen inkorten maar let wel op dat de plant op overjarig hout bloeit. Te veel wegknippen zal dus betekenen dat u minstens één jaar bloemen moet missen.

Vermeerderen
De Abeliophyllum distichum kan je het beste vermeerderen middels zomerstek of afleggen.

Combineren met
Asarum
Aconitum (Monnikskap)
Rubus tricolor

Ben je op zoek naar een sterke plant die het op vrijwel alle standplaatsen doet dan is de Aucuba misschien wel de beste keuze. Deze groenblijvende heester groeit werkelijk waar alle andere planten het hebben opgegeven. Zon, schaduw of halfschaduw het kan bij de Aucuba allemaal. Zelfs op plaatsen met zware luchtverontreiniging of onder grote coniferen blijft deze plant groeien. De meest gebruikte soort is de Aucuba japonica ‘Variëgata’. Deze plant met bont blad is een sieraad voor uw tuin. In het vroege voorjaar draagt de Aucuba japonica ‘Variëgata’ rode bessen.

Snoei
De Aucuba laat zich goed snoeien. Snoei bij voorkeur met een snoeischaar. Snoeien met een heggenschaar zou betekenen dat de leerachtige bladeren door de midden geknipt worden wat geen fraai beeld geeft. Je kan de Aucuba japonica ‘Variëgata’ het gehele jaar snoeien als het niet vriest.

Populaire soorten
Aucuba japonica ‘Rozannie’
Aucuba japonica ‘Variegata’

Mooie combinaties met de Aucuba zijn
• Varen
• Epimedium
• Tanacetum

Vermeerderen
De Aucuba laat zich prima vermeerderen middels afleggen.

Arctostaphylos of Berendruif is een zwaar ondergewaardeerd heestertje. De oorzaak hiervan is denk ik dat maar weinig mensen deze kleine wintergroene heester kennen. Aan de bloemen zal het niet liggen. In het voorjaar geeft de plant schitterende klokvormige witroze bloemetjes en bovendien in het najaar rode bessen. Ook is de Arctostaphylos een makkelijke plant die het vrijwel altijd goed doet en bijzonder geschikt is als bodembedekkende plant. Aan de korte kruipende stengeltjes groeien stompe donkergroene leerachtige blaadjes.

Bijzonderheden
De Arctostaphylos geeft in de herfst rode bessen. Deze rode bessen zijn niet giftig. Voor mensen zijn de bessen te zuur van smaak maar vogels en beren vinden ze verrukkelijk. Vandaar ook de naam Berendruif

Populaire soorten
• Arctostaphylos uva-ursi ‘Vancouver Jade’
• Arctostaphylos media ‘Wood’s Red’

Vermeerderen
Arctostaphylos of Berendruif laat zich vrij makkelijk vermeerderen door o.a. afleggen.

Combineren met
• Erica Carnea (Winterheide)
• Vaccinum
• Varen

De Aesculus parviflora wordt in Nederland en België meestal Herfstpaardenkastanje genoemd maar ook de naam Struikkastanje hoor ik regelmatig voorbij komen. Struikkastanje is misschien wel een betere benaming dan Herfstpaardenkastanje. Deze bladverliezende heester lijkt namelijk erg op de boom Aesculus hippocastanum. De naam Herfstpaardenkastanje is ook wel van toepassing daar het blad van de Aesculus parviflora schitterende herfstkleuren heeft. Ook de witte staande bloem die in juli/augustus bloeit lijkt sterk op die van de Aesculus hippocastanum. Kenmerkend aan de bloemen zijn de ranke, open bloempluimen met lange uitstekende rozige meeldraden. De Aesculus parviflora is een heester die maximaal 300cm hoog zal worden en zeer breed uit kan groeien. Een ruime plaats in de border is dus een vereiste.

Vruchten
Vanaf medio augustus hangen er bruingele, licht behaarde, vruchten aan de lange bloemstengels. Meestal zullen zich twee tot vier vruchten aan een bloemstengel vormen die door het gewicht van de vruchten dan ook naar beneden zal hangen.
 
Standplaats
De Aesculus parviflora is een winterharde heester die het goed doet op een beschutte plaats in de tuin. De grond dient eerder iets vochtig dan te droog te zijn. Een plaats in de zon of halfschaduw zal de Aesculus parviflora zeer waarderen.

Vermeerderen
Je kan de Aesculus parviflora makkelijk vermeerderen middels afleggen.

Combineren met
• Miscanthus
• Vinca
• Waldsteinia (Goudaardbei)